Калі мы ў дзяцінстве падчас міжвясковых спрэчак браліся параўноўваць Дольцы і нашу Старыну, дык заўсёды аддавалі перавагу нашай вёсцы.
Хоць у Дольцах у іншыя часы было аж да пяці магазінаў (прадмаг, сельмаг, кнігарня, нарыхтоўчы ларок Давідовіча, ды яшчэ школьны ларок цёткі Ніны), бальніца, аптэка, ветлячэбніца, пошта, два клубы, сярэдняя школа, а ў нас – толькі адзін клуб, ларок і пачатковая школа, але ў нас на вуліцы быў брук, а ў Дольцах – не. І Дольцы былі параскіданы, вуліцы пракладзены і так, і сяк, як нам здавалася, без аніякага парадку.
А ў нас у Старыне – адна цэнтральная дарога, якая называецца проста: Вуліца. І ідзе яна прама праз усю вёску, цягнучыся кіламетры на два.
Праўда, калі добра падумаць, то можна згадаць і Белую дарогу, якая ішла з Долец (ад ігрушыны) і далей паралельна вёсцы, на адлегласці метраў двухсот ад яе – у Адворыцу, і далей у Рагазіна, Афераўшчыну, Капцы і гэтак далей.
Перпендыкулярна Белай дарозе, перасякаючы вёску і Вуліцу, праходзіла Перакавая дарога, якая ад нашай хаты ішла ўніз да ручая, дзе дзялілася на дзве прасёлачныя. Адна з іх, левая, па гэтым баку ручча накіроўвалася, каб у Прагоне ўзысці на Баркоўскую дарогу. Другая дарожка перайшоўшы праз ручай, падымалася на ўзгорак уверх і дзялілася яшчэ раз: прамая частка ішла ў Клеткі, а другая, павярнуўшы направа, накіроўвалася да Чыстабор’я.
Пасярод вёскі Вуліцу перасякала яшчэ адна вуліца – ужо згадваны Прагон. Спусціўшыся ўніз, ён перасякаў ручай, уздымаўся на ўзгорак, і ўжо называўся Баркоўскай дарогай, кіруючыся якраз на Барок, вёску, якая перастала існаваць яшчэ пры маім пражыванні ў Старыне.
У канцы вёскі Вуліца заканчвалася, а яе паваротак направа называўся Кубліцкай дарогай і накіроўваўся, вядома, на Кублічы. А працягам Вуліцы далей з’яўлялася малаезджаная прасёлачная дарожка, ці нават, сцяжына, якая ішла праз Граніцу (недзе за вёскай да 39-га года праходзіла дзяржаўная мяжа, мы яшчэ, ганяючы кароў на пашу, бачылі паласаты памежны слуп, які не зусім згніў) на Адворыцу.
Ну, і каля школы, перпендыкулярна Белай дарозе, пачыналася Жаўнінская дарога, а трохі далей па Белай дарозе, за калгаснымі клецямі, каля сажалкі Тарфянік, з Белай дарогі збочвала сцежка на Пятроўку.
Вось колькі, калі добра пакапацца, было ў нас у Старыне дарог!..
Міхась Мірановіч. Старына. Іранічныя мемуары. Мінск. “Медысонт” 2020
Людзі і месцы, адзначаныя ў тэксце: ↓